
ขูดหินปูนแล้วฟันโยกจริงไหม?
ทำไมบางคนรู้สึกว่าฟันโยกหลังขูดหินปูน?
หนึ่งในคำถามที่พบบ่อยจากคนไข้ที่มาพบทันตแพทย์คือ “หลังขูดหินปูน ฟันจะโยกจริงไหม?” หลายคนรู้สึกว่าหลังขูดหินปูนแล้ว ฟันบางซี่มีความเคลื่อนไหวมากขึ้น หรือรู้สึกไม่มั่นคงเวลาสัมผัส ซึ่งทำให้เกิดความกังวลว่า การขูดหินปูนอาจทำให้ฟันเสียหาย
อย่างไรก็ตาม ความเข้าใจนี้มักเป็น ความเข้าใจผิด โดยที่ในความเป็นจริงแล้ว การขูดหินปูนไม่ได้ทำให้ฟันโยก แต่สิ่งที่เกิดขึ้นคือ การเปิดเผยปัญหาที่ซ่อนอยู่ก่อนหน้า มากกว่า
ทำความเข้าใจเกี่ยวกับคราบหินปูน
หินปูนคืออะไร?
หินปูน (Tartar หรือ Calculus) คือ คราบจุลินทรีย์ที่แข็งตัวแล้ว บริเวณซอกฟันและแนวขอบเหงือก ซึ่งเกิดจากน้ำลายและเศษอาหารรวมตัวกัน และเมื่อสะสมเป็นเวลานานจะกลายเป็นแหล่งสะสมของแบคทีเรีย
หินปูนมีผลเสียอย่างไร?
ทำให้เกิดกลิ่นปาก
เหงือกอักเสบ และเลือดออกง่าย
ดันเหงือกให้ร่น
ทำลายกระดูกยึดฟันโดยรอบ
เสี่ยงต่อ ฟันโยก และ สูญเสียฟัน ในระยะยาว
ทำไมถึงรู้สึกฟันโยกหลังขูดหินปูน?
กรณีที่ 1: หินปูนปกปิดฟันโยกอยู่ก่อนแล้ว
หลายครั้งที่หินปูนเกาะแน่นบริเวณโคนฟัน ทำหน้าที่คล้าย “ปูนซีเมนต์” ชั่วคราวที่ประคองฟันไว้ เมื่อขูดหินปูนออก ฟันที่เคยโยกอยู่แล้วจึงเผยอาการชัดเจนขึ้น ทำให้คนไข้ เข้าใจผิดว่าเป็นผลจากการขูด ทั้งที่จริงๆ แล้วเป็นอาการที่มีอยู่ก่อนหน้า
กรณีที่ 2: เหงือกและกระดูกถูกทำลายมาก่อน
ในคนที่ไม่เคยมาทำความสะอาดฟันเป็นเวลานาน กระดูกที่ยึดฟันอาจถูกทำลายไปมากแล้วจากการอักเสบเรื้อรัง เมื่อขูดหินปูนออก เหงือกอาจมีการเปลี่ยนรูปและทำให้รู้สึกถึงการโยกของฟันมากขึ้น
การขูดหินปูนดีต่อสุขภาพฟันอย่างไร?
แม้ว่าจะมีอาการรู้สึกฟันโยกบ้างในบางกรณี แต่ การขูดหินปูนถือเป็นสิ่งจำเป็นและมีประโยชน์ ดังนี้:
ลดการอักเสบของเหงือก
ลดความเสี่ยงของฟันผุ
ป้องกันการลุกลามของโรคปริทันต์
ลดกลิ่นปาก
ส่งเสริมสุขภาพช่องปากโดยรวม
ต้องขูดหินปูนบ่อยแค่ไหน?

ทันตแพทย์แนะนำให้ขูดหินปูน อย่างน้อยปีละ 1-2 ครั้ง แต่ในผู้ที่มีปัญหาเหงือกหรือมีคราบสะสมมาก อาจจำเป็นต้องขูดบ่อยขึ้น เช่น ทุก 3-6 เดือน โดยเฉพาะ:
ผู้ที่สูบบุหรี่
ผู้ที่มีฟันซ้อนเก
ผู้ที่เป็นโรคเบาหวาน
ผู้สูงอายุ
ผู้ใส่เหล็กจัดฟัน
วิธีดูแลหลังขูดหินปูน
เพื่อให้เหงือกและฟันแข็งแรงยิ่งขึ้นหลังการขูดหินปูน ควรปฏิบัติดังนี้:
หลีกเลี่ยงอาหารรสจัดหรือร้อนเย็นจัด ภายใน 24 ชั่วโมงแรก
แปรงฟันอย่างอ่อนโยน ด้วยแปรงขนอ่อน
ใช้ไหมขัดฟัน เพื่อกำจัดคราบระหว่างซอกฟัน
บ้วนปากด้วยน้ำเกลือหรือน้ำยาฆ่าเชื้อ ตามคำแนะนำของทันตแพทย์
พบทันตแพทย์เป็นประจำ
ฟันโยกควรทำอย่างไร?

หากพบว่าฟันมีการโยกมากผิดปกติ ควร:
พบทันตแพทย์เพื่อตรวจว่ามีการสูญเสียกระดูกหรือปัญหาอื่นหรือไม่
อาจจำเป็นต้องทำ Splinting (ยึดฟันที่โยกให้ติดกัน)
หมั่นรักษาความสะอาดเพื่อไม่ให้โรคลุกลาม
สรุป: ขูดหินปูนแล้วฟันโยก… “ไม่ใช่สาเหตุ แต่คือการเปิดเผยปัญหาที่มีอยู่แล้ว”
การขูดหินปูนเป็นการป้องกันและรักษาที่สำคัญต่อสุขภาพฟัน ไม่ได้เป็นต้นเหตุของฟันโยกอย่างที่หลายคนเข้าใจ แต่กลับช่วยให้เรารู้ตัวและรักษาได้ทันท่วงที
หากคุณรู้สึกว่าฟันเริ่มมีการโยก หรือยังไม่เคยขูดหินปูนมานานหลายเดือน — อย่ารอช้า! พบทันตแพทย์เพื่อตรวจเช็กสุขภาพช่องปากของคุณก่อนจะสายเกินไป
📌 นัดหมายเลยวันนี้
📱 โทร: 062-265-5898
📲 LINE: @thetreedental