
หลายคนคงสงสัยและมีคำถามมากมายเกี่ยวกับการจัดฟันและศัลยกรรม ว่าสามารถทำด้วยกันได้ไหม มีผลกระทบอะไรไหม วันนี้ เรามีบทความดีๆ จากทันตแพทย์หญิงเรืองรัตน์ โกมลภิส กรรมการสมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย มาให้เพื่อนๆ หายสงสัยกันครับ
Q:ในระยะเวลาของการจัดฟัน สามารถศัลยกรรมจมูกหรือเสริมคางได้หรือไม่ และมีผลกับการจัดฟันหรือเปล่า
A: ระหว่างการจัดฟันควรงดการทำศัลยกรรมจมูกหรือคาง โดยเฉพาะในกรณีที่การจัดฟันมีการดึงฟันหน้าเข้าไปข้างใน เพราะหลังจัดฟันริมฝีปากจะเปลี่ยนไปค่ะ กรณีที่ปากยื่นเมื่อจัดฟันแล้วริมฝีปากจะยุบลง จมูกและคางซึ่งอยู่บริเวณติดกับริมฝีปากก็จะดูเด่นขึ้น อีกเหตุผลหนึ่งคือ หลังการทำศัลยกรรมประมาณหนึ่งเดือนต้องงดให้ทันตแพทย์ทำการจัดฟันต่อ เพราะต้องมีการยกริมฝีปากเพื่อตรวจฟัน ทำให้ทันตแพทย์ทำไม่ถนัดเพราะคนไข้ยังมีแผลจากการผ่าตัดจมูกหรือคาง ควรรอให้จัดฟันเสร็จก่อนแล้วค่อยทำศัลยกรรมจะเหมาะกว่าค่ะ
Q:งั้นแบบนี้ เราควรจัดฟันก่อนหรือหลังการเสริมจมูกหรือเสริมคาง แบบไหนดีกว่ากัน
A: ก่อนอื่นต้องดูว่าเราพอใจกับฟันไหม หรือถ้าจะจัดฟันหลังทำศัลยกรรมควรเป็นกรณีที่ขยับฟันไม่มากนักค่ะ คือไม่มีการเคลื่อนฟันไปข้างหลังมากและไม่ทำให้รูปร่างริมฝีปากเปลี่ยนไป กรณีนี้สามารถทำศัลยกรรมเสริมจมูกหรือเสริมคางก่อนได้ค่ะ แต่ถ้าเราคิดว่าจะจัดฟันอยู่แล้ว เราควรจัดฟันก่อนจะดีกว่าค่ะ
Q: การจัดฟันสามารถทำให้หน้าเรียวและจมูกโด่งขึ้นหรือเปล่า
A: การจัดฟันไม่ได้ทำให้หน้าเรียวหรือจมูกโด่งขึ้นโดยตรงค่ะ เหตุที่ระหว่างจัดฟันแล้วรู้สึกว่าหน้าเรียวขึ้น (บางคนอาจเรียกว่าแก้มตอบ) อาจเป็นเพราะกล้ามเนื้อใช้งานน้อยลงระหว่างจัดฟันและไม่ได้เคี้ยวอาหารแข็งหรือเหนียวเพราะเกรงว่าเครื่องมือจัดฟันจะหลุด จึงทำให้คนไข้ใช้กล้ามเนื้อน้อยลง ทำให้แก้มเล็กลงด้วย ซึ่งเป็นลักษณะชั่วคราวค่ะ บางคนไม่ได้ถอนฟันและไม่ได้ดึงฟันเข้าไปมาก แต่รู้สึกว่าหน้าเปลี่ยน อาจเกิดจากมุมกล้องก็ได้ค่ะ คือถ้าถ่ายรูปแล้วก้มหน้าเล็กน้อย มุมกล้องจะทำให้ดูเหมือนหน้าเรียวขึ้น
นอกจากนี้ เนื่องจากฟันหน้าหนุนริมฝีปากไว้ การจัดฟันที่มีการเปลี่ยนตำแหน่งฟันหน้า จะทำให้ริมฝีปากเปลี่ยนไป จึงทำให้จมูกและคางที่อยู่บริเวณติดกับริมฝีปากดูเปลี่ยนไปด้วย เช่น กรณีฟันยื่นมากทำให้ปากดูอูม เมื่อจัดฟันแล้วปากยุบลงจะดูเหมือนจมูกโด่งขึ้น ดูเหมือนคางยื่นขึ้น คางดูเด่นขึ้นค่ะ ทั้งที่จริง ๆ แล้วขนาดจมูกและคางเหมือนเดิม แต่เมื่อปากที่อูม ๆ หายไป ใบหน้าก็จะดูสมส่วนขึ้นค่ะ
ทั้งนี้วัตถุประสงค์ในการจัดฟันก็เพื่อแก้ไขปัญหาการสบฟันและขากรรไกร บางคนมีความผิดปกติของกระดูกขากรรไกรด้วยก็ต้องผ่าตัดขากรรไกรร่วมกับการจัดฟันจึงจะมีการเปลี่ยนแปลงรูปหน้าได้มากค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลจาก บทสัมภาษณ์ของ ทพญ. เรืองรัตน์ โกมลภิส จากสมาคมทันตแพทย์จัดฟันแห่งประเทศไทย ในนิตยสาร Thailand Makeover ฉบับเดือน January – March 2016 ครับ