“การอุดฟัน” เป็นการรักษาฟันที่ถูกทำลายจากการผุให้สามารถใช้งานได้และกลับมารูปทรงเดิม เมื่อพบฟันผุขนาดเล็ก ยังไม่มีอาการปวด ให้รีบมาอุดฟัน จะสามารถช่วยป้องกันการผุเพิ่มขึ้นด้วยการปิดช่องทางที่แบคทีเรียสามารถเข้าไปได้ วัสดุที่ใช้ในการอุดฟันมีหลายชนิด ได้แก่ ทอง พอร์เซเลน คอมโพสิตเรซิน (การอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน) และอมัลกัม (วัสดุอุดฟันทำจากโลหะปรอท เงิน ทองแดง และสังกะสี)
โดยทั่วไปอาการฟันผุจะใช้เวลานานเป็นเดือนหรือเป็นปีในการค่อยๆทำลายฟัน
แต่ปัญหาสำคัญ คือ หากเริ่มมีการผุเข้ามาลึกถึงชั้นเนื้อฟันแล้ว การผุจะผุได้ง่ายขึ้นมาก ทำให้ขยายขนาดอย่างรวดเร็วมาก รวมทั้งอาจมีอาการเสียวฟัน ถ้าถึงจุดนี้เราก็ยังสามารถอุดได้อยู่ หากปล่อยไว้ต่อไปส่วนที่ผุลุกลามไปถึงตรงกลางของฟันที่เป็นโพรงช่องว่างมีเส้นเลือด เส้นประสาทอยู่หมายความว่าตอนนี้ เชื้อโรคที่เข้าถึงโพรงนี้เองก็สามารถแพร่ไปได้ทุกที่ในตัวโพรงฟัน และคลองรากฟันภายในเช่นกัน
การอุดฟัน จึง ไม่สามารถทำได้อีกต่อไป ถ้าการผุลามไปถึงตัวโพรงประสาทฟันแล้ว เพราะเชื้อโรคอีกส่วนจะยังอยู่ในโพรงประสาท และคลองรากฟันไม่หายไป คนไข้เองมักจะมีอาการปวดฟัน ทานยาก็ไม่ดีขึ้น เป็นๆหายๆ จะต้องรักษาด้วยการถอนฟัน หรือ เราก็อาจจะยังพอทำการรักษาฟันซี่นี้ได้อยู่บ้างโดยนำเชื้อโรคในโพรงประสาท และคลองรากฟันออกด้วย เรียกการรักษาแบบนี้ว่า รักษาคลองรากฟัน หรือที่มักได้ยินกันว่ารักษารากฟัน
ซึ่งสรุปได้ว่าหากปล่อยไว้จนผุ ใหญ่จนทะลุโพรงประสาทฟัน จนเสียวหรือปวดฟัน ก็อาจจะอาจอุดไม่ได้ แล้วต้องถอนหรือรักษารากฟัน ซึ่งค่าใช้จ่ายหลักหมื่น ดังนั้น จึงไม่ควรมองข้ามอาการฟันผุ การใส่ใจดูแลช่องปากให้ถูกวิธีจึงจะเป็นการป้องกันที่ยั่งยืน ทำให้เรามีสุขภาพช่องปากและฟันที่แข็งแรงต่อไปในอนาคต
